Ελληνικό Χριστιανικό Portal - Greek Christian Portal  
Home
Προφίλ Site Map
Email

j0115836.gif (173 bytes) Προσθήκη της "Βιβλικής Ελλάδας" στα Αγαπημένα     j0115836.gif (173 bytes) Βάλτε το JesusLovesYou.gr αρχική σελίδα

 

 

j0115836.gif (173 bytes) Έλληνες στη Κ.Δ.
j0115836.gif (173 bytes) Ταμείο
j0115836.gif (173 bytes) Μουσεία
j0115836.gif (173 bytes) Η Καινή Διαθήκη στη νεοελληνική γλώσσα

 

Η Μακεδονία

είναι Ελληνική

 

Bible Club

  

 

Οι Βιβλικοί τόποι της Ελλάδας

Θεσσαλονίκη

"Διοδεύσαντες δε την Αμφίπολιν και την Απολλωνίαν ήλθον είς Θεσσαλονίκην, όπου ήν συναγωγή των Ιουδαίων" (Πράξεις 17:1)

  

Τοπογραφία - Στοιχεία 

Η Θεσσαλονίκη είναι πόλη της κεντρικής Μακεδονίας. Βρίσκεται στο βόρειο, βορειοανατολικό και ανατολικό τμήμα των ακτών του Θερμαϊκού κόλπου και εκτείνεται στο νοτιοανατολικό άκρο της πεδιάδος της Θεσσαλονίκης. Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη, και πιο πυκνοκατοικημένη, πόλη της Ελλάδας μετά την Αθήνα, γνωστή και σαν συμπρωτεύουσα. Απέχει από την Αθήνα 520 χλμ, και 165 χλμ από τη Καβάλα.

Ιστορία - Αρχαιολογία

Η Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με τον Στράβωνα, κτίστηκε πάνω στην πόλη Θέρμη που πρέπει να ήταν στη σημερινή Άνω Τούμπα ("μετά τον Αξιόν ποταμόν η Θεσσαλονίκη εστί πόλις η πρότερον Θέρμη εκαλείτο" Στράβωνας Γεωγραφικά 7). Ο Βασιλιάς Κάσσανδρος συνοίκησε, το 316 με 315 π.Χ., 26 μικρές πόλεις και τους έδωσε το όνομα Θεσσαλονίκη, προς τιμήν της γυναίκας του Θεσσαλονίκης, ετεροθαλούς αδελφής του Μ. Αλεξάνδρου. Εξαιτίας της θέσης της εξελίχθηκε σε σημαντικό κέντρο εμπορείου με διασυνδέσεις με όλα τα μεγάλα λιμάνια.

Η Θεσσαλονίκη τυπικά ήταν μια πόλη με δημοκρατικό πολίτευμα, με Βουλή και εκκλησία του Δήμου, ουσιαστικά όμως ήταν κάτω από την εξουσία του βασιλιά της Μακεδονίας.  

Ο Λευκός Πύργος

Ο  Λευκός Πύργος "σύμβολο" της πόλης

Το 168 π.Χ., μια σημαντική χρονολογία για την Μακεδονία, μια και τότε έγινε η γνωστή μάχης της Πύδνας μεταξύ του Ρωμαίου Αιμίλιου Παύλου και του βασιλιά της Μακεδονίας Περσέως, οι Ρωμαίοι νικάνε και η Μακεδονία γίνεται Ρωμαϊκή και χωρίζεται σε τέσσερις μερίδες τις "regions" (με σκοπό να αποξενωθούν οι κάτοικοι και να μην υπάρχει κίνδυνος για τους Ρωμαίους), με την Θεσσαλονίκη πρωτεύουσα της δεύτερης μερίδας που εκτεινόταν από τον Αξιό μέχρι τον Στρυμόνα. Το 148 π.Χ. η Μακεδονία με πρωτεύουσα την Θεσσαλονίκη ενσωματώνεται στο ρωμαϊκό κράτος και γίνεται εκτεταμένη επαρχία (Provincia Macedonia), που καταλάμβανε την περιοχή από την Αδριατική ως το Νέστο και από τις νότιες οροσειρές των Σκοπίων ως το Αιγαίο και το Πηνειό, με έδρα ρωμαίου ανθυπάτου (proconsul). Η κατασκευή της Εγνατίας οδού (146-120 π.Χ.) θα συνδέσει την Αδριατική με τον Εύξεινο και θα συμβάλει στην περαιτέρω ανάδειξη της Θεσσαλονίκης.

Πληθυσμός και κάτοικοι: Μετά τη μάχη των Φιλίππων το 42 π.Χ., και την επικράτηση της Pax Romana, η Θεσσαλονίκη αναγνωρίζεται ως πόλη ελεύθερη με πληθυσμό 250.000 ανθρώπων, η πολυπληθέστερη πόλη της Μακεδονίας και μια από τις μεγαλύτερες στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (πρώτη ήταν η Ρώμη με ένα εκατομμύριο και την Αλεξάνδρεια και την Αντιόχεια με μισό εκατομμύριο, ενώ η Κόρινθος και η Έφεσος είχαν τον ίδιο περίπου πληθυσμό με την Θεσσαλονίκη). Οι κάτοικοι διακρίνονταν σε πολίτες, ελεύθερους, και απελεύθερους. Μια ξεχωριστή κατηγορία ήταν οι ξένοι που περιελάμβανε τους Ρωμαίους, τους Εβραίους κ.α. Στην πόλη υπήρχαν αρκετοί Ιουδαίοι.

Διοίκηση: Η Θεσσαλονίκη ανήκε στην κατηγορία των υπηκόων πόλεων (civitates stipendiariae), δηλαδή ήταν τμήμα της Ρωμαϊκής επαρχίας αλλά είχε και εσωτερική αυτονομία με Βουλή και Δήμο. Η Βουλή, που αποτελούταν από τους βουλευτές, προετοίμαζε τα  θέματα και τα υπέβαλε μέσω των πολιταρχών στην εκκλησία του Δήμου για συζήτηση και έγκριση. Στο Δήμο, που ήταν η συνέλευση του λαού έπαιρναν μέρος μόνο οι ελεύθεροι πολίτες εκτός από γυναίκες. Η Εκκλησία του Δήμου συγκαλείται από τους πολιτάρχες οι οποίοι διηύθυναν τις εργασίες της και παρουσίαζαν τα προβουλεύματα για συζήτηση και έγκριση. Καμία απόφαση δεν μπορούσε να πάρει ο Δήμος χωρίς την άποψη της Βουλής για το θέμα. Ο Δήμος αναφέρεται στο εδάφιο Πράξεις 17:5 περισσότερο με την έννοια του όχλου παρά με την έννοια της τυπική κανονικής συνέλευσης των πολιτών (δες επίσης Πραξ, 12:22, 19:30, 33).

Ότι ανώτατοι άρχοντες της πόλης ήταν οι πολιτάρχες μέχρι πρόσφατα δεν είχαμε καμία αναφορά πέρα από αυτή των Πράξεων. Σήμερα ωστόσο υπάρχει μεγάλος αριθμός επιγραφών οι οποίες μας το επιβεβαιώνουν [IGX.2,1 αρ.28(2ος η 1ος αι. π.Χ.).27(2ος αι. π.Χ.)30.(39/8 π.Χ.) κ.λπ.]

Οι πολιτάρχες, ανώτατοι υπάλληλοι της πόλης με διοικητική, δικαστική και αστυνομική εξουσία,  ψηφίζονταν για ένα χρόνο. Στα ρωμαϊκά χρόνια πρέπει να υπήρχαν 5-6 πολιτάρχες στην πόλη. Οι στρατιωτικοί άρχοντες της πόλης ήταν Ρωμαίοι ενώ οι πολιτικοί και θρησκευτικοί ήταν ντόπιοι. Άλλοι άρχοντες ήταν ο αρχιερέας, ο γραμματέας της πόλης, οι αγορανόμοι, ο ειρήναρχος, ο γυμνασίαρχος, ο εφήβαρχος κ.α.

 

Θρησκεία: Η Θεσσαλονίκη μια πόλη με κοσμοπολίτικο χαρακτήρα και ιδιαίτερη οικονομική ανάπτυξη, κομβικό γεωγραφικό σημείο και μεγάλη πόλη είχε, όπως αναμένεται, μια πανσπερμία θρησκειών και δοξασιών με έντονο το στοιχείο του συγκρητισμού. Είχε επίσης και μεγάλη πνευματική ανάπτυξη καθώς πολλοί διανοούμενοι της εποχής ερχόντουσαν στις σχολές της να μελετήσουν επιστήμη και φιλοσοφία.

Οι Έλληνες λάτρευαν κυρίως τον Διόνυσο όπως και τον Δία, Απόλλωνα, τον Ηρακλή και διατηρούσαν τη θρησκεία του θεού προστάτη της Θεσσαλονίκης Καβείρου. Οι Ρωμαίοι έφεραν τους δικούς τους θεούς και επέβαλαν την αυτοκρατορική λατρεία, με την οποία θα συγκρουστεί έντονα ο χριστιανισμός. Στο γνωστό Σεράπειο λατρευόταν ο θεός Σέραπης και η Ίσιδα. Άλλοι θεοί που λατρεύονταν ήταν ο Μίθρας, η Κυβέλη, η Αστάρτη, ο Όσιρις, κ.α.

Υπήρχαν λατρευτικοί σύλλογοι, οι ονομαζόμενοι "θίασοι", στους οποίους τα άτομα που τους αποτελούσαν λάτρευαν την ίδια θεότητα, όπως ο θίασος Διονύσου.

Ρωμαϊκή Αγορά - Romans Market

Άποψη της Ρωμαϊκής Αγοράς

Στην επιστολή που θα γράψει ο απ. Παύλος στους Θεσσαλονικείς θα πει "επεστρέψατε προς τον Θεό από των ειδώλων δουλεύειν θεώ ζώντι και αληθινώ" (Α’ Θεσ. 1:9).

 

 Η Θεσσαλονίκη στη Καινή Διαθήκη

Η πόλη είναι γνωστή από την επίσκεψη του απ. Παύλου που αναφέρεται στις Πράξεις και τις δύο επιστολές που έστειλε στη νεοϊδρυθείσα εκκλησία.

Ο απ. Παύλος και η συνοδεία του φθάνουν στην Θεσσαλονίκη από τους Φιλίππους με ενδιάμεσους σταθμούς την Αμφίπολη και την Απολλωνία. Το ταξίδι από τους Φιλίππους μέχρι την Θεσσαλονίκη είναι με τα πόδια 5-6 μέρες και περίπου τρεις μέρες με άλογα.

Ο απ. Παύλος φθάνει στη δυτική μεριά της πόλης και ακολουθώντας τη σημερινή οδό Λαγκαδά, από όπου πέρναγε η Εγνατία Οδός (σύμφωνα με τα στοιχεία του Χ. Μακαρόνας για την θέση της Εγνατίας στη Θεσσαλονίκη), καταλήγει στην Ληταία πύλη (Γενί-Καπού) και συνέχισε στην οδό που είναι στο ύψος της σημερινής οδού Αγίου Δημητρίου. Η επίσημη πύλη της πόλης, η Porta Triumphalis, ήταν η Χρυσή Πύλη η οποία κτίστηκε σε ανάμνηση της νίκης του Οκταβιανού και τους Αντωνίου το 42 π.Χ. στους Φιλίππους.

Στόχος του απ. Παύλου ήταν να ευαγγελιστεί τις μεγάλες πόλεις της Μακεδονίας και της Αχαΐας και μέσα από αυτές να εξαπλωθεί το ευαγγέλιο και στις υπόλοιπες. Η Θεσσαλονίκη ήταν μια σημαντική πόλη με μεγάλο πληθυσμό και ιουδαϊκή συναγωγή την οποία θα χρησιμοποιήσει ο απ. Παύλος για τρία Σάββατα ως το μέρος στο οποίο "διελέξατο αυτοίς από των γραφών" (Πράξεις 17:2).

Η εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης ανήκε στην κοινότητα των Ρωμανιωτών Εβραίων και απολάμβαναν ειδικών προνομίων. Είχαν αυτόνομη διοικητική, οικονομική  και δικαστική οργάνωση. Η δικαιοδοσία αυτή περιοριζόταν μόνο στα μέλη τους και όχι σε τρίτους, έστω και αν αυτοί ήταν Ιουδαίοι άλλων κοινοτήτων, γι αυτό και στην περίπτωση του απ. Παύλου έπρεπε οι Ιουδαίοι άρχοντες να τους φέρουν μπροστά στους πολιτάρχες.

Έχουν γίνει προσπάθειες για να καθοριστεί ο τόπος της συναγωγής στην οποία κήρυξε ο απ. Παύλος αλλά δεν κατέστει ακόμα δυνατό να αποφανθούν οι ειδικοί με βεβαιότητα. Η ιουδαϊκή συνοικία βρισκότανε στην περιοχή των οδών  Συγγρού, Αντιγονίδων και Φιλίππου κατά κάποιο τρόπο ανάμεσα στην Εγνατία και στην οδό Αγίου Δημητρίου. Τη συναγωγή κάποιοι την τοποθετούν στην Παναγία Χαλκέων κοντά στο χώρο της Ρωμαϊκής αγοράς, όπου βρέθηκε στήλη με κείμενο από τους Αριθμούς 6:22-26 και χρονολογείται τέλη 4ου με αρχές 5ου αιώνα. Η αρχαιότερη ιουδαική επιγραφή που βρέθηκε στην πόλη, και χρονολογείται το 2ο με 3ο αιώνα, κάνει λόγο για συναγωγές [Μ(άρκος) Α(υρίλιος) Ιακώβ ο και Ευτύχιος / ζων τη συμβίω αυτού Άννα / τη και Ασυνκριτώ και εαυτώ μνί /ας χάριν. ει δε τις έτερον καταθή / δώσει ταις συναγωγαίς λαμπράς / * μ(υριάδας) ζ(επτά) ε(πεντακισχιλία)]. Στην πόλη πρέπει να υπήρχε και κοινότητα Σαμαρειτών με οργανωμένη συναγωγή όπως φαίνεται από επιγραφή (IGX2,1 αρ. *789) που ανακαλύφτηκε με κείμενο από τους Αριθμούς 6:22-26 και χρονολογείται τέλη 4ου με αρχές 5ου αιώνα. Η επιγραφή βρέθηκε κοντά στη Παναγία Χαλκέων κοντά στο χώρο της Ρωμαϊκής αγοράς, στην οποία τοποθεσία πιθανόν να βρισκότανε συναγωγή. Η προφορική παράδοση επιδεικνύει στο παρεκκλήσι της μονής Βλατάδων τοποθεσία σπιτιού, του Ιάσονα,  που επισκέφτηκε ο απ. Παύλος.

Η Παναγιά Χαλκαίων

Η Παναγιά Χαλκαίων

Ο απ. Παύλος "διελέξατο" (έκανε συζήτηση) από "των γραφών" (η Πεντάτευχος, τα προφητικά και ιστορικά βιβλία) και "διανοίγων" (ερμηνεύω, εξηγώ) οτι ο Χριστός έπρεπε να πάθει και να αναστηθεί. Από το κήρυγμα του πιστεύουν κάποιοι Ιουδαίοι, Έλληνες προσήλυτοι (κειμ. "σεβομένων") και από τους Έλληνες πολλές γυναίκες με επιρροή στην κοινωνία (κειμ. "γυναικών των πρώτων"). Ανάμεσα σε αυτούς που πίστεψαν ήταν ο Ιάσονας, ο Αρίσταρχος και ο Σεκούνδος (Πράξεις 17:5, 20:4,5).

Η πίστη τόσο κάποιων Ιουδαίων αλλά ακόμα περισσότερο προσήλυτων Ελλήνων στο κήρυγμα του απ. Παύλου έφερε τη ζήλια στους Ιουδαίους οι οποίοι πληρώνουν "αγοραίους άνδρες", δηλαδή ταπεινής συνήθως καταγωγής ανθρώπους που περιφέρονταν άεργοι στην αγορά έτοιμοι να συμμετάσχουν σε οποιαδήποτε ταραχή, και οι οποίοι "οχλοποιήσαντες εθορύβουν την πόλιν" (Για τους αγοραίους δες Πλάτωνας, Πρωταγόρας 347C και Πλούταρχος, Αιμίλιος Παύλος 38).

Προσπάθησαν να φέρουν τον απ. Παύλο και τον Σίλα στο Δήμο (σε συγκεντρωμένο εξαγριωμένο πλήθος) για να τους κατηγορήσουν αλλά μην μπορώντας να τους βρουν έφεραν τον Ιάσονα και κάποιους άλλους πιστούς στους πολιτάρχες με την κατηγορία ότι αυτοί που αναστάτωσαν τον κόσμο όλο είναι στην Θεσσαλονίκη και είναι ενάντιοι με τα δόγματα του Καίσαρα και έχουν άλλον βασιλιά, τον Ιησού. Τα δόγματα του Καίσαρα σύμφωνα με τον καθηγητή Χ. Οικονόμου θα πρέπει να ήταν όρκοι πίστης των Θεσσαλονικέων  με τους οποίους αναγνώριζαν τόσο την πολιτική εξουσία  όσο και τη θεότητα του αυτοκράτορα. Κατά μία άλλη άποψη τα δόγματα καίσαρος δεν είναι άλλα από τα διάφορα δόγματα τα οποία κατά καιρούς εξέδωσε ο Κλαύδιος σχετικά με το πρόβλημα των Ιουδαίων.

Ο Ιάσονας, στο σπίτι του οποίου γινόντουσαν οι συνάξεις των πιστών, και άλλοι πιστοί πλήρωσαν κάποια εγγύηση και αφέθηκαν ελεύθεροι. Ο απ. Παύλος και η συνοδεία του ενήμεροι για την κατάσταση κρύφτηκαν και αργότερα φυγαδεύτηκαν από την Θεσσαλονίκη με προορισμό την Βέροια.

Ο διωγμός θα συνεχιστεί στη νεοσύστατη εκκλησία της Θεσσαλονίκης, και η αγωνία του απ. Παύλου γι' αυτή την εκκλησία θα εκδηλωθεί με την αποστολή του Τιμόθεου από την Κόρινθο για ενθάρρυνση και ενίσχυση των πιστών, λίγους μήνες μετά την βίαιη αναχώρηση του αλλά και με την συγγραφή δύο επιστολών. Η Εκκλησία φημίζεται για την αγάπη της και η πίστης τους γίνεται γνωστή σε όλον τον κόσμο. 

Αν και στις πράξεις αναφέρεται μόνο τρεις βδομάδες κατά τις οποίες ο απ. Παύλος κήρυξε στη συναγωγή, η παραμονή του στην Θεσσαλονίκη ήταν μεγαλύτερη, και πρέπει να κυμαίνονταν ανάμεσα σε ένα με δύο μήνες. Αυτό το συμπέρασμα βγαίνει αβίαστα σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του Χ. Οικονόμου από το ότι α) η Α’ Θεσσαλονικείς υπαινίσσεται μεγαλύτερη διάρκεια παραμονής  β) η σχέση εμπιστοσύνης που δημιουργήθηκε μεταξύ του απ. Παύλου και των Θεσσαλονικέων απαιτεί μεγαλύτερη χρονική περίοδο γ) η αναφορά στην προσωπική εργασία του απ. Παύλου (Α’ Θεσ. 2:9, Β’ Θεσ. 3, 7-12) δ) η αποστολή βοήθειας από τους Φιλίππους στον απ. Παύλο όταν βρισκόταν στη Θεσσαλονίκη (Φιλ. 4:16).

 

Η Θεσσαλονίκη σήμερα

Η Θεσσαλονίκη, είναι το οικονομικό κέντρο των Βαλκανίων. Δεύτερο λιμάνι της χώρας και από τα μεγαλύτερα της Μεσογείου, συνδέει την Ευρώπη με τη Μέση Ανατολή και το Αιγαίο με τη Μαύρη θάλασσα. Συγχρόνως το αεροδρόμιο "Μακεδονία" είναι ένας ευρωπαϊκός κόμβος με εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Μαζί με το σιδηροδρομικό και επιβατικό σταθμό, είναι διαμετακομιστικό κέντρο από και προς την Ευρώπη.

Η Θεσσαλονίκη είναι μια ευρωπαϊκή μεγαλούπολη με συνεχώς αυξανόμενο ρυθμό σε πληθυσμό και ανάπτυξη. Αποτελεί κέντρο οικονομικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στα Βαλκάνια. Το εμπόριο είναι εδώ και πολλούς αιώνες ο κύριος τομέας της οικονομίας και της απασχόλησης. Σημαντική είναι και η πολιτιστική ανάπτυξη της πόλης.

Στη πόλη υπάρχουν μεγάλα πανεπιστήμια, τεχνολογικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα. Στεγάζεται το υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης και υπάρχουν πρεσβείες και προξενεία αρκετών κρατών.

Η Θεσσαλονίκη είναι μια όμορφη και γοητευτική πόλη που έχει πολλά να προσφέρει σε όποιον την επισκεφθεί. Υπάρχουν αρκετά μνημεία αρχαία, βυζαντινά και μεταβυζαντινά. Αξιόλογες καλλιτεχνικές παραστάσεις, μουσικές και θεατρικές, μπορεί κανείς να παρακολουθήσει, όλη τη χρονιά. Η παραλία της είναι γνωστή για τον Λευκό Πύργο και τις βόλτες. Επίσης σε λίγα μόλις λεπτά μπορεί κανείς να βρεθεί σε γραφικά λιμανάκια και παραλίες.

 

 Δείτε φωτογραφίες από τη Θεσσαλονίκη

 

© JesusLovesYou.gr

Home | Site Map | Επικοινωνία